ทางหลวงเป็นโครงสร้างพื้นฐานที่มีความสำคัญต่อระบบการคมนาคมขนส่งและการพัฒนาประเทศโดยโครงข่ายทางหลวงที่ดีและมีประสิทธิภาพสามารถเชื่อมโยงพื้นที่ต่าง ๆ และสนับสนุนระบบการคมนาคมขนส่งรูปแบบอื่น ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ระบบการคมนาคมขนส่งรูปแบบอื่นยังไม่สามารถเข้าถึงได้ ถนนยังคงมีบทบาทสำคัญในการเพิ่มความสะดวกและความปลอดภัยในการเดินทาง การพัฒนาโครงข่ายทางหลวงจำเป็นต้องมุ่งเน้นให้เกิดการใช้ประโยชน์จากโครงข่ายคมนาคมขนส่งทุกรูปแบบ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการคมนาคมของประเทศ ยกระดับศักยภาพการแข่งขัน ลดต้นทุนโลจิสติกส์ภาคคมนาคม และสนับสนุนการกระจายความเจริญไปสู่ศูนย์กลางเศรษฐกิจในภูมิภาค/อนุภูมิภาค รวมถึงประตูการค้าชายแดน อีกทั้งยังช่วยสนับสนุนการขยายฐานการผลิตและการพัฒนาเศรษฐกิจในพื้นที่ต่าง ๆ รองรับการขยายตัวทางเศรษฐกิจอย่างรวดเร็วและต่อเนื่อง เพื่อให้ประเทศไทยเป็นศูนย์กลางด้านการคมนาคมขนส่งของกลุ่มประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

โครงข่ายทางหลวงจึงควรได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่องในทุกมิติ ทั้งด้านการบำรุงรักษา (Maintenance) การพัฒนาโครงข่าย (Development) และการเพิ่มมาตรฐานความปลอดภัย (Safety) นอกจากนี้ การบริหารจัดการเทคโนโลยีที่ทันสมัย เช่น การใช้ปัญญาประดิษฐ์ (AI) และข้อมูลขนาดใหญ่ (Big Data) จะช่วยยกระดับความสามารถในการวางแผนและจัดการโครงข่ายทางหลวง เพิ่มศักยภาพของโครงข่ายให้รองรับการเปลี่ยนแปลงของเศรษฐกิจและสังคม พร้อมทั้งลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ส่งเสริมการพัฒนาระบบขนส่งที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (Green Transport) โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในยุคที่มีการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) และความถี่ของภัยพิบัติทางธรรมชาติที่เพิ่มมากขึ้น การพัฒนาโครงข่ายทางหลวงที่มีความยืดหยุ่น (Resilience) จะช่วยลดผลกระทบและเสริมสร้างความพร้อมในการรับมือเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิดได้

ที่ผ่านมา กรมทางหลวงได้จัดทำแผนแม่บทการพัฒนาทางหลวงระยะ 10 ปี (พ.ศ. 2550-2559) และแผนพัฒนาทางหลวงเชื่อมโยงการคมนาคมขนส่งอย่างบูรณาการ (พ.ศ. 2560-2569) ซึ่งช่วยกำหนดแนวทางการพัฒนาโครงข่ายทางหลวงที่สำคัญ อย่างไรก็ตาม แผนดังกล่าวกำลังจะสิ้นสุดในปี พ.ศ. 2569 ดังนั้น กรมทางหลวงจึงเห็นถึงความจำเป็นในการจัดทำแผนพัฒนาทางหลวง ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2571-2575) และระยะ 10 ปี (พ.ศ. 2571-2580) ข้างหน้า ที่สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ. 2561-2580) โดยแผนดังกล่าวจะมุ่งเน้นการพัฒนาระบบโครงข่ายทางหลวงให้สอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาประเทศในทุกมิติ และสนับสนุนการคมนาคมขนส่งรูปแบบอื่น ๆ (Multi-Modal Transport) รวมถึงเสริมสร้างการเชื่อมโยงอย่างไร้รอยต่อ (Seamless Transport) พร้อมทั้งเพิ่มบทบาทของระบบทางหลวงในฐานะโครงข่ายสำรองสำหรับรองรับการจราจรเมื่อระบบขนส่งรูปแบบอื่นไม่สามารถใช้งานได้ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ในการจัดทำแผนพัฒนาระบบโครงข่ายทางหลวงที่เหมาะสม ทันสมัย และยั่งยืน (Sustainable Development) เพื่อตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงของยุทธศาสตร์ การจราจร เศรษฐกิจ และสังคมของประเทศในระยะยาว

ด้วยความต้องการดังกล่าว กรมทางหลวงจึงมีความประสงค์ที่จะว่าจ้างกลุ่มบริษัทที่ปรึกษา เพื่อดำเนินการโครงการศึกษาจัดทำแผนพัฒนาทางหลวงเชื่อมโยงการคมนาคมขนส่งอย่างบูรณาการ ระยะเวลา 10 ปี (2571-2580) โดยมีระยะเวลาดำเนินการศึกษา 24 เดือน